مطالب تخصصی

طیفی از صدمات و اختلالات می‎توانند به رادیکولوپاتی منجر شوند:

• هرنی دیسک ، که در آن دیسک بیرون زده سبب فشرده شدن ریشه عصب می‎شود
• سیاتیک
• تخریب دیسک
• زوائد استخوانی
• تومورهای نخاعی
• ارتریت نخاعی
• تنگی کانال نخاعی
• شکستگی‎های فشرده شده
• اسپوندیلولیسدیس، که در آن یک مهره حرکت کرده و روی مهرۀ پایینی قرار می‎گیرد
• اسکولیوز که به سبب یک چرخش غیر نرمال در ستون فقرات ایجاد می‎شود
• دیابت، ناشی از تغییر جریان خون عصبی
• سندرم Cauda Equine ، یک اختلال ناشایع اما جدی که در آن فشرده شدن ریشه عصب به لگن و اندام‎های تحتانی آسیب می‎زند
  دیگر ریسک فاکتورهای ابتلا به رادیکولوپاتی عبارتند از:
• پیری
• اضافه وزن
• روش‎های غلط بلند کردن اجسام
• وضعیت بدن
• حرکات تکراری
• سابقه فامیلی

از آنجایی که اعصاب از نخاع به قسمت های مختلف بدن منتقل می شود، افراد مبتلا به این بیماری، بسته به جایی که در ستون فقرات فشار عصبی رخ داده است، علائم مختلفی را تجربه می کنند.

این عارضه وقتی رخ می دهد که ریشه عصب، در جاییکه از نخاع گردنی خارج می شود، تحت فشار باشد یا صدمه ببیند. اگرچه دلایل دیگری نیز برای بروز این بیماری وجود دارند اما شایع ترین دلیل آرتروز گردن است.

ساییدگی مفاصل اطراف مهره ها و تشکیل برجستگی استخوانی مسیر عبور عصب را باریک می کند و ممکن است به عصب فشار وارد نمایند. دلیل دیگر این فشار بیرون زدگی دیسک است. وقتی قسمت نرم وسط دیسک از محیط آن بیرون می زند میتواند به اعصابی که از کنار نخاع خارج میشوند فشار بیاورد. علاوه بر درد گردن، سایر علایم رادیکولوپاتی عبارتند از کاهش حس، گزگز و مور مور شدن، درد و حتی ضعف در قسمتی از دست و بازو که از عصب تحت فشار عصب گیری می نمایند. سایر علائم ذکر شده بجز درد گردن نشانه های اصلی رادیکولوپاتی هستند. ممکن است دردهای تیرکشنده در بازو ایجاد شوند. این علائم معمولا در یک بازو شدید ترند اما ممکن است هر دو بازو را تحت تاثیر قرار دهند. ممکن است درد آنقدر شدید گردد که خواب را مختل کند. مهره های پایینی گردن معمولا بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند و سبب بروز این نشانه ها در بازو می شوند. اما اگر مهره های بالایی درگیر باشند، درد و کرختی در پشت شانه و کنار سر ایجاد می شود. اگر این نشانه ها را داشته باشید پزشک شما ممکن است به رادیکولوپاتی مشکوک شود و بخواهد که آزمایش های بیشتری بعمل آورد. این آزمایش شامل تصویربرداری ام آر آی است که نشان می دهد آیا ریشه های اعصاب تحت فشارند یا خیر. درمان بستگی دارد به اینکه فشار مزبور و صدمه چه شدتی داشته باشد. در بسیاری موارد نشانه ها به مرور زمان برطرف می شوند. یک دوره فیزیوتراپی یا استفاده از گردنبند می تواند مفید واقع شود. اما در برخی شرایط، جراحی توصیه می شود که بخاطر رفع فشار روی عصب انجام می گیرد. بسته به مورد، این جراحی ممکن است در مورد دیسک یا خود مهره ها باشد.

این عارضه وقتی رخ می دهد که ریشه عصب، در جاییکه از نخاع گردنی خارج می شود، تحت فشار باشد یا صدمه ببیند. اگرچه دلایل دیگری نیز برای بروز این بیماری وجود دارند اما شایع ترین دلیل آرتروز گردن است. فرد ممکن است درد را در قفسۀ سینه احساس کند وقتی که فشردگی یا تحریک عصب در ناحیۀ میانی پشت صورت گرفته باشد.
رادیکولوپاتی توراسیک بیماری ناشایعی است که ممکن است است با زونا، بیماری قلبی، شکمی، یا عوارض کیسۀ صفرا اشتباه گرفته شود. علایم همراه رادیکولوپاتی توراسیک شامل موارد زیر است:

• درد تیز در دنده، پهلو یا شکم
• بی‎حسی و حالت مورمور

وقتی فشردگی یا تحریک عصب در بخش تحتاتی پشت بروز کند فرد ممکن است درد را در ناحیۀ کمر، پاها و ناحیۀ باسن احساس نماید. بیمار علاوه بر درد از بی حسی ، خواب رفتگی وضعف اندام ها نیز شکایت دارد . محل انتشار درد به اندام ها متناسب باریشه درگیر متفاوت می باشد بیمار نوع نشستن خاص خود راد دارد یعنی برای رفع فشار برروی عصب تنه رابه سمت مقابل جابجا می کند و در مواردی که فشار بر روی کودا باشد بیمار علائم بی اختیاری ادارا و مدفوع را نیزدارد  . رادیکولوپاتی لومبار همچنین سیاتیک نامیده می‎شود، و علایم آن شامل بی‎حسی در ناحیۀ کمر، لگن،  ساق پا یا کل پا است. علایم معمولاً بر اثر زمان‎های طولانی نشستن یا راه رفتن تشدید می‎شوند.

دیگر علایم منتشر رادیکولوپاتی شامل موارد زیر است:

• درد شدیدی که در پشت آغاز شده به پا گسترش پیدا می‎کند
• درد شدیدی که با نشستن یا سرفه کردن همراه است
• بی‎حسی یا مور مور در ناحیۀ دست و پا
• بی‎حسی یا مور مور در پشت و ساق پا
• تغییرات حسی یا واکنشی، حساسیت بیش از حد
• درد در ناحیۀ بازو یا شانه
• تشدید درد با حرکت دادن گردن یا سر

تشخیص

پزشک معالج علاوه بر معاینه فیزیکی و بررسی علائم، می تواند رادیکولوپاتی را با استفاده از آزمایش های  زیر نیز تشخیص دهند:

• تصویربرداری رادیولوژی با اشعه ایکس، MRI، و سی تی اسکن
• نوار عصب و عضله ، برای آزمایش عملکرد

روش های درمان

به طور معمول، این بیماری بدون جراحی قابل درمان است. پزشک ممکن است با توجه به شدت و سایر بیماری ها از داروهای خاصی از جمله موارد زیر برای درمان استفاده کنند:

• داروهای غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن، آسپرین یا ناپروکسن و…

• کورتیکواستروئیدهای خوراکی یا استروئیدهای تزریقی
• داروهای ضد درد
• درمان فیزیوتراپی
• آتل نرم گردن
• کمپرس سرما و گرما
• در برخی موارد، پزشکان ممکن است عمل جراحی را برای درمان علت فشرده شدن عصب توصیه کنند. برخی از روش های جراحی عبارتند از:
• اصلاح فتق دیسک
• گسترش فضای کانال نخاعی
• برداشتن استخوان و…
• هر مورد از این روش ها منحصر به فرد است و توصیه های جراحی، قبل از عمل به طور دقیق مورد بحث قرار خواهد گرفت. انتخاب نوع عمل به علت بیماری، سلامت کلی بیمار و سایر عوامل فردی بستگی دارد.

پیشگیری

برخی از استراتژی ها ممکن است از کمر درد عصبی جلوگیری کنند. این استراتژی ها عبارتند از:

• درست نشستن حتی در هنگام رانندگی
• استفاده از روش های مناسب بلند کردن اجسام
• فعالیت بدنی منظم، از جمله ورزش های تحمل وزن
• افزایش نیرو و قدرت بدنی
• داشتن وزن متعادل
• اجتناب از انجام حرکات تکراری و انجام حرکات کششی قبل از ورزش
• اجتناب از چرخش سر برای نگه داشتن گوشی روی شانه