- کاهش موضعی التهاب
- افزایش جریان خون
- تحریک عضلات
تحریک آزادسازی اندورفین (هورمونی که بهعنوان ضد درد طبیعی در بدن عمل میکند
همانند تمام درمانهای فیزیوتراپی، الکترو تراپی در فیزیوتراپی نیز برای رسیدن به بهترین نتایج ممکن، از پروتکل و استانداردهای خاص خود برخوردار است. مثلاً ممکن است با روشهای دیگری ترکیب شود، از جمله: انجام تمرینات مقاومتی، ماساژ، سرما یا گرما درمانی. الکتروتراپی از طریق روشهای مختلفی اعمال میشود، تکنیک مناسب هر فرد، به نظر متخصص و ارزیابیهای او از بیمار بستگی دارد. معمولاً در الکتروتراپی از جریانهای الکتریکی برای تسکین درد استفاده میشود. یکی از تکنیکهای الکتروتراپی، TENS است.
تحریک الکتریکی اعصاب (TENS)
دراین روش الکترودهایی بر روی پوست نصب میشود و از طریق آنها جریان الکتریکی بر روی پوست اعمال میشود. درنتیجه اعصاب عمقی ناحیه مورد نظر تحریک شده و باعث آزاد شدن مسکنهای طبیعی بدن و تحریک مکانیسمهای ضد درد میشود. TENS یک تکنیک بیخطر و مؤثر است. با استفاده از دستگاهی که به باطری متصل است، از طریق پدهای مخصوص جریان الکتریکی به پوست منقل می شوند. TENS اغلب در درمان دردهای مزمن استفاده میشود. TENS در وهله اول با تحریک اعصاب حسی باعث کاهش درد میشود، سپس مکانیسمهای طبیعی ضد درد مثل آزاد شدن مورفینهای طبیعی بدن را تحریک و فعال میکند.
کنترل درد
با ارسال پالسهای الکتریکی مناسب، گیرندههای لمسی تحریک میشوند، و از طریق فرایندی هوشمند که در نخاع اتفاق میافتد، پیام درد توسط مغز دریافت نمیشود. توجه داشته باشید این فرایند علت بروز درد را برطرف نمیکند، همچنین تسکین درد برای همیشه ادامه نخواهد داشت. بلکه این روش تسکین موقتی برای شما فراهم میکند تا بتوانید بهتر حرکت کرده و از طریق تمرینات مناسب، تغذیه، استفاده از مواد مغذی، استراحت و غیره به درمان علت درد بپردازید.
انتشار مواد طبیعی ضد درد- مسکنهای طبیعی
هنگامی که بدن ما در معرض آسیب یا استرس قرار میگیرد، برای از بین بردن درد، یک سری مواد شیمیایی طبیعی را آزاد و ترشح میکند. این مواد شیمیایی آزاد شده تحت عنوانهای ” اندورفینها ” و” انکفالینها ” شناخته میشوند. اندورفینها معمولاً بهطور طبیعی هنگام ورزش و فعالیتهای طولانی مدت آزاد میشوند. انکفالینها بهطور معمول در فعالیتهای شدید اما کوتاه مدت آزاد میشوند. TENS را میتوان به نحوی تنظیم نمود که بهصورت انتخابی ترشح انکفالینها یا اندورفینها را تحریک نماید.
TENS را میتوان از طریق چهار روش مختلف اعمال نمود:
- بهطور مستقیم به روی ناحیه دردناک
- بر روی اعصاب محیطی
- بر روی ریشههای عصبی نخاع
- در نقاطی خاص که باعث تحریک عصب میشود و همچنین نقاط طب سوزنی.
تحریک الکتریکی عصب در کنترل درد بسیار مؤثر است. این روش میتواند احساس درد را کاهش دهد و از بازگشت مجدد آن در آینده جلوگیری کند. مثلا برای کنترل درد آرنج و … میتوان از آن استفاده کرد.
برای تحریک الکتریکی اعصاب بیمار باید چه اقداماتی را انجام دهد؟
آمادگی خاصی برای انجام TENS نیاز نمیباشد. الکترودهای الکتریکی بر روی سطح پوست قرار میگیرند، تا اعصاب بیش فعال را تحریک کنند. در هنگام استفاده از دستگاههای خانگی، بیمار باید مطمئن شود که الکترودها در محل مناسبی قرار گرفته باشند. اما در مراکز درمان، متخصص محل دقیق و مناسب آنها را تعیین میکند.
نتایج حاصل از تحریک الکتریکی اعصاب چیست؟
اثر تحریک الکتریکی عصب در تسکین درد ممکن است فوری باشد یا در طول زمان ایجاد شود. از طریق انتشار اندورفین و کنترل اعصاب، TENS بهطور مستقیم باعث کاهش درد در ناحیه مورد نظر میشود. برخی از بیماران بعد از چند جلسه TENS، تسکین درد دائمی را تجربه میکنند. برخی دیگر نیاز دارند برای مدت طولانیتری تحت درمان TENS قرار بگیرند. اثربخشی درمان با توجه به وضعیت بیمار و میزان درمان متفاوت است.
با توجه به اثرات متنوع استفاده از جریانهای الکتریکی، نواحی زیادی از بدن را میتوان تحت این روش درمانی قرار داد.
الکتروتراپی میتواند برای موارد زیر استفاده گردد:
- افزایش گردش خون
- تحریک فعالیتهای عضلانی
- مؤثر بر اعصاب و انتقال پیام درد (کاهش درد)
- گرم شدن پوست و لایههای عمیق بافتی
- تحریک فرآیندهای متابولیسم (سوخت و ساز) و تقویت مکانیسمهای دفاعی بدن.
درمان با استفاده از جریانهای الکتریکی، میتواند در مورد بیماریها یا اختلالات زیر مفید باشد:
- سندرم دردهای سیستم حرکتی
- تنش و فشارهای عضلانی
- ضعف عضلانی و فلج عضلات ناشی از حوادث
- ضعف عضلانی پس از عمل جراحی (بهعنوان مثال آرتروسکوپی مفصل زانو)
- ضعف عضلانی پس از دورههای طولانی عدم فعالیت (مثلاً وقتی که بیمار برای مدتی بستری میشود)
- ضعف عضلانی و فلج عضلانی ناشی از اختلالات عصبی
- بیاختیاری ادرار یا ضعف و فلج کف لگن و یا عضلات مثانه
- دررفتگی کشکک زانو